In Manu Medici

Alleen samen krijgen we corona. Hoe zit dat?

COVID-19
De meeste infecties bij de mens worden veroorzaakt door virussen. Zo ook covid-19, die veroorzaakt wordt door een coronavirus. Covid-19 staat voor COronaVIrus Disease, ontdekt in het jaar 2019.

Besmetting
Als je in aanraking komt met het virus noemen we dat een besmetting. Dan heb je het virus wel op je lichaam, maar nog niet in je lichaam.

Bij mensen met covid-19 kan je het coronavirus terugvinden in zweet, urine, ontlasting, snot, speeksel, maar vooral in de druppels die (alle) mensen verspreiden bij hoesten, niezen of praten. Mensen die het coronavirus bij zich dragen, verspreiden het virus via deze lichaamsvloeistoffen. Dat gebeurt rechtstreeks, bijvoorbeeld het rioolwater in. Maar ook via hun handen, waarmee ze zichzelf, maar ook andere mensen en voorwerpen aanraken.

De belangrijkste manier van verspreiding van het coronavirus is via druppels die uit je neus en mond komen bij hoesten, niezen, schreeuwen, zingen en zelfs bij praten. Hoe groter de druppels, hoe meer virussen er in kunnen zitten. Maar gelukkig is het ook: hoe groter de druppels, hoe sneller ze op de grond vallen. Afstand houden voorkomt dat die grote druppels jou bereiken.

Mensen verspreiden ook heel kleine ademdruppels, die niet vallen, maar in de lucht blijven zweven. Deze mini-druppels noemen we aerosolen. Aerosolen zijn klein en hebben per druppel minder virus in zich. Daarom zijn die pas een probleem als je er veel van inademt. Dat gebeurt als je langer bij iemand in de buurt bent of in slecht geventileerde ruimtes.

Infectie
Als het virus je lichaam binnendringt heet dat een infectie. Op de huid kan het coronavirus geen kwaad. Dit virus is gespecialiseerd in het binnendringen van het lichaam via de binnenkant van de luchtwegen: neus, mond, keel en longen. Het virus kan in je luchtwegen komen als je lucht inademt, waarin druppels met het virus zitten. Maar ook als je met je handen iets aanraakt waar het virus op zit, en vervolgens aan je neus of mond zit.

Viral load
Virussen willen zichzelf vermenigvuldigen. Daarvoor hebben ze jouw lichaamscellen nodig. De cel die ze binnendringen, infecteren, gaat daardoor dood. Je hebt in het lichaam miljoenen cellen, en er gaan er in het lichaam voortdurend cellen dood. Dus als er een paar cellen dood gaan, zal je dat niet gelijk merken. Maar hoe meer virussen je in je lichaam hebt, hoe meer lichaamscellen er dood gaan. En dus hoe zieker je wordt. Het aantal virussen dat je in je lichaam hebt, noemen we de "viral load".

Weerstand
Je ziekte is een soort oorlog tussen de virussen en jouw weerstand. Hoe beter je weerstand, hoe minder kans de virussen hebben. Hoe meer virussen je in je lichaam hebt, hoe harder je weerstand moet werken. Als het virus voor het eerst je lichaam binnen komt, gaat je weerstand het virus gelijk aanvallen. Maar het duurt 5 tot 7 dagen voordat je weerstand cellen en antilichamen heeft die gespecialiseerd zijn op dit virus. Dat is de tijd die je weerstand nodig heeft om op volle sterkte te komen. 

In die eerste week kan het virus zich nog vermenigvuldigen in het lichaam en schade veroorzaken. Hoe meer virussen je binnen hebt gekregen, hoe sneller de virussen zich kunnen vermeerderen. Hoe beter je weerstand, hoe minder de virussen zich kunnen vermeerderen.

Genezing
Als je na een week niet al te ziek bent geworden, krijgt je weerstand steeds meer de over hand. De virussen kunnen zich steeds moeilijker vermenigvuldigen en worden steeds meer uitgeschakeld. Na een tijdje zijn alle virussen opgeruimd en is de infectie over. Dan gaat het lichaam de schade herstellen die het virus heeft veroorzaakt. Afhankelijk van hoe veel en wat er aangetast is kan dat korter of langer duren, en soms is de schade blijvend.

Immuniteit
Als je weerstand het virus een keer succesvol heeft bestreden, houdt je weerstand een paar van de cellen die gespecialiseerd zijn om dit virus uit te schakelen in haar archief. Als het virus nog een keer het lichaam binnendringt, worden die gespecialiseerde cellen gelijk actief. Dan is je weerstand binnen 1 tot 2 dagen op volle sterkte. Het virus heeft dan veel minder tijd om het lichaam ziek te maken, tegen een weerstand die weet wat er moet gebeuren. Daardoor wordt je niet of veel minder ziek bij een volgende infectie. Hetzelfde gebeurt na een vaccinatie.
We zeggen dat je immuun bent. Hoe lang die immuniteit duurt, weten we nog niet.